درمان با فلوراید یا فلوراید تراپی

درمان با فلوراید

فلوراید (فلوئور یا فلورین) یکی از عناصر شیمیایی است که در جدول تناوبی با علامت F نمایش داده می شود.

حالت خالص آن گازی شکل و زرد رنگ بوده و به شدت اکسید کننده است.

فلوراید با اکثر عناصر وارد واکنش و ایجاد ترکیب می شود. ترکیبات این عنصر در سنگهای پوسته زمین وجود دارد.

ترکیبات فلوراید در صنایع کاربردهای متعددی دارند، از قبیل: شیشه سازی، نیمه رساناها، صنایع آلومینیم و حشره کشها.

ولی مهمترین کاربرد ترکیبات فلوراید در پروژه ساخت بمب اتمی در جریان جنگ جهانی دوم بوده است که جهت غنی سازی اورانیوم ترکیب “هگزا فلوئورید اورانیوم” بکار رفت.

امروزه این عنصر در خدمت سلامت دندانها در آمده است و مهمترین ترکیب پیشگیری از پوسیدگی دندان را تشکیل می دهد.

این روش را درمان با فلوراید یا فلورایدتراپی (Fluoride Therapy) می نامند.

افزودن فلوراید به آب آشامیدنی :

در کشورهای پیشرفته درمان با فلوراید به شکل افزودن آن به آب آشامیدنی است. تا از طریق دستگاه گوارش جذب بدن شده و با رسوب در دندانها، مقاومت آنها را در برابر پوسیدگی افزایش دهد. تاثیر این روش به حدی است که افزودن فلوراید به آب (فلوراید تراپی) به عنوان یکی از ده دستاورد برتر در حوزه سلامت عمومی معرفی شده است. سازمان بهداشت جهانی پیشنهاد کرده است که برای پیشگیری از پوسیدگی دندانها، میزان نیم تا ۱ میلی گرم فلوراید به هر لیتر آب آشامیدنی افزوده شود. بر خلاف افزودن کلر به آب آشامیدنی، افزودن فلوراید نیازمند تجهیزات و فن آوری های پیشرفته است که متاسفانه در کشور ما وجود ندارد.

با توجه به این محدودیتها، توصیه می گردد که فلوراید مورد نیاز از سایر روشها تامین گردد مانند مصرف مکمل های غذایی فلورایده، کاربرد خمیر دندان، نخ دندان و دهانشویه فلورایده و نیز استفاده از وارنیش (محلول) فلوراید. معمولترین ماده موثر در این ترکیبات “سدیم فلوراید” است.

چگونه فلوراید از دندانها محافظت می کند؟

برخلاف تصور رایج، میزان فلوراید در محصولات یا آب آشامیدنی به حدی نیست که بر روی باکتری های دهان تاثیر داشته باشد.

بنابراین فلوراید در دهان، تاثیر ضد میکروبی ندارد.

اثر عمده ترکیبات فلورایده تغییر و بهبود ماهیت ترکیبات معدنی دندان موسوم به “هیدروکسی آپاتیت” است.

این ترکیبات معدنی پس از جذب فلوراید مقاومت بیشتری در برابر پوسیدگی دندان خواهند داشت.

بیشترین اثر کاربرد فلوراید در دوران کودکی و بر روی دندان‌های شیری است.

در مورد دندان‌های دائمی نیز بیشترین تاثیر فلوراید در مراحل اولیه رویش دندان است.

تحقیقات نشان داده است که پوسیدگی دندانی با کاربرد فلوراید به میزان ۴۰ تا ۶۰ درصد کاهش می یابد.

با افزایش سن، تأثیر درمان با فلوراید کاهش می‌یابد ولی در تمام طول عمر مؤثر خواهد بود.

اثر عمده فلوراید در سطوح دندانی صاف (مانند سطوح بین دندانی) است و در شیارهای سطوح دندانها موثر نیست.

برای ممانعت از پوسیدگی شیارهای دندانهای دایمی باید در ابتدای رویش دندان، این شیارها با فیشور سیلانت یا شیار پوش (Fissure Sealant) پر شوند.

دندانهایی که دیرتر می رویند مانند دندانهای نیش و نیز کودکانی که از طبقات پایین تر اجتماعی هستند (به دلیل داشتن پوسیدگی های بیشتر بین دندانی) بیشترین نفع را از کاربرد فلوراید می برند.

بیشتر بدانید :  خشکی دهان چیست؟

مسمومیت با فلوراید :

مصرف بیش از حد فلوراید به صورت خوراکی بویژه در کودکان می تواند خطرناک باشد.

زیرا ممکن است منجر به مسمومیت کودک یا آسیب به مینای دندان شود.

بنابراین کاربرد خمیر دندانهای حاوی فلوراید در کودکان زیر ۶ سال (به علت احتمال بلع فلوراید) ممنوع است.

همچنین مصرف مکمل های غذایی فلوراید باید تحت نظر دندانپزشک متخصص کودکان و با در نظر گرفتن سایر منابع دریافت فلوراید (مانند آب آشامیدنی) صورت گیرد.

نحوه تجویز محصولات فلورایده :

به طور کلی دو روش اصلی رساندن فلوراید به دندان ها وجود دارد :

روش سیستمیک : شامل خوردن و جذب گوارشی محصولات فلورایده (مانند آب آشامیدنی یا مکمل های غذایی فلوراید دار) است.

کاربرد عمده روش سیستمیک در کودکان می باشد که دندان های آنها در حال تشکیل است و با جذب فلوراید به دندان (پیش از رویش در دهان) مقاومت آن در برابر پوسیدگی افزایش می یابد.

با توجه به احتمال مسمومیت کودک، کاربرد این روش فقط با نظارت دقیق متخصص دندانپزشکی کودکان میسر است.

در بزرگسالان که دندان های آنها تشکیل شده است این روش کاربرد ندارد.

روش موضعی : کاربرد ترکیبات فلورایده در حفره دهان و در مجاورت دندان هاست.

روش موضعی متداول تر است و از ۶ سالگی تا پایان عمر کاربرد دارد.

این روش شامل بکارگیری وارنیش (محلول) فلوراید و سایر محصولات فلورایده است: خمیر دندان، نخ دندان و دهانشویه ها

در بسیاری از مدارس دانش آموزان تحت درمان با فلوراید قرار می گیرند.

این درمان به صورت دهانشویه یا وارنیش فلوراید است.

در صورتیکه فرزند شما تحت درمان ارتودنسی ثابت یا متحرک قرار دارد، نگران این درمان ها با فلوراید نباشید.

زیرا این درمان ها تداخلی با دستگاه ارتودنسی ندارد و  مانع کاربرد روزانه فلوراید در منزل نیست.

کاربردهای خاص درمان با فلوراید :

همه افراد در همه طول زندگی (البته تا زمانی که دندان در دهان دارند!) از مزایای فلوراید موضعی بهره خواهند برد. در برخی موارد، محصولات فلورایده اهمیتی مضاعف دارند مانند بیماران تحت درمان ارتودنسی ثابت یا افرادی که دچار کاهش بزاق و خشکی دهان (به علت بیماری یا مصرف داروهای خاص) هستند.

دکتر برهمن سبزواری متخصص ارتودنسی در مشهد ، برای همه بیماران ارتودنسی خود کاربرد منظم محصولات فلورایده بویژه خمیر دندان و دهانشویه را پیشنهاد می کند.

این محصولات در کنار رعایت دقیق بهداشت دهان و دندان، خطر بروز پوسیدگی دندان ها را در زیر دستگاه ارتودنسی ثابت کاهش خواهند داد.

به گفته این متخصص ارتودنسی ، به علت افزایش گیر غذایی در اطراف دستگاه ارتودنسی ثابت خطر پوسیدگی دندانها در این افراد بیشتر است.

 

ثبت نظرات و دیدگاه های ارزشمندتان مشوق ما برای ارائه مطالب جدید در زمینه دندانپزشکی خواهد بود.

دکتر برهمن سبزواری متخصص ارتودنسی مفتخر است راهنمای شما برای درمانی مطلوب و موثر باشد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

پاسخگوی شما ۱۵ الی ۲۰:۳۰

telegram
دریافت نوبت دریافت نوبت چت آنلاین تماس با ما واتس اپ