فضانگهدار در دندانپزشکی

فضانگهدار در دندانپزشکی و ارتودنسی به صورت گسترده ای به کار می رود.

این دستگاه ها انواع بسیاری دارند که هر یک در بیمار خاصی کاربرد دارد.

هدف این دستگاه ها حفظ فضای دندان های شیری است که زودتر از زمان طبیعی خود از دست رفته اند.

دوره های دندانی :

دندان های شیری معمولا از ۶ ماهگی شروع به رویش می کنند و تا سه سالگی کامل می شوند.

در حالیکه دندان های دایمی حدود ۶ سالگی شروع به رویش می کنند.

این فاصله زمانی را که بین رویش اولین دندان شیری تا رویش اولین دندان دایمی بوده و حدود ۶ سال است اصطلاحا دوره دندانی شیری (Primary Dentition) می نامند.

معمولا رویش دندان های دایمی از ۶ سالگی آغاز شده و تا ۱۲ سالگی و با افتادن آخرین دندان شیری خاتمه می یابد. این مرحله را که در آن هم دندان های شیری و هم دندان های دایمی در دهان حضور دارند اصطلاحا دوره دندانی مختلط (Mixed Dentition) می نامند.

اولین دندان های دایمی معمولا آسیاهای بزرگ هستند که در پشت آخرین دندان شیری در دهان می رویند.

ولی از آنجا که همراه با افتادن دندان شیری نیستند بسیاری از والدین آنها را به اشتباه دندان شیری قلمداد می کنند.

بهتر است این دندان ها در ماه های اول رویش در دهان تحت درمان شیارپوش دندانی قرار گیرند تا در برابر پوسیدگی مقاوم شوند.

با رویش آخرین دندان دایمی و افتادن آخرین دندان شیری دوره دندانی دایمی (Permanent Dentition) آغاز می شود که تا پایان عمر ادامه دارد.

در چه مواردی فضانگهدار کاربرد دارد؟

در صورتی که افتادن دندان های شیری و رویش دندان های دایمی به شکل طبیعی رخ دهد نیازی به مداخله درمانی نیست.

چون دندان دایمی به سرعت فضای دندان شیری را پر می کند و مشکلی رخ نخواهد داد.

همچنین در صورت از دست رفتن زودهنگام دندان های شیری پیشین (۴ دندان جلویی) نیاز به فضا نگهدار نیست.

چون معمولا فضای آن ها از دست نمی رود.

وقتی مشکل ایجاد می شود که دندان شیری (نیش شیری یا آسیاهای شیری) زودتر از موعد خود از دست برود مثلا در اثر پوسیدگی ضربه و … و تا رویش دندانی دایمی زیر آن زمان زیادی باقیمانده باشد. در این حالت در صورت عدم کاربرد فضانگهدار دندان های مجاور دندان شیری از دست رفته به فضای آن دندان جابجا می شوند و نظم و ترتیب قوس دندانی بهم می خورد.

بطوریکه فضای مورد نیاز برای روییدن دندان دایمی زیرین از بین می رود و دندان های دایمی نامنظم می شوند.

فضانگهدار می تواند فضای مورد نیاز برای رویش دندان دایمی را حفظ کند و احتمال بروز مشکلات ارتودنسی را در آینده کاهش دهد.

دکتر برهمن سبزواری متخصص ارتودنسی در مشهد ، کاربرد فضانگهدار را به بیماران توصیه می کند.

 


 

انواع فضانگهدارها:

به گفته این متخصص ارتودنسی ، دو نوع کلی فضا نگهدار وجود دارد: ثابت و متحرک

فضا نگهدار ثابت توسط دندانپزشک بر روی دندان ها قرار گرفته و چسبانده می شود و قابل درآوردن توسط بیمار نیست.

هر زمان دندانپزشک معالج تشخیص داد فضا نگهدار را خارج خواهد کرد.

بیشتر بدانید :  مدت زمان ارتودنسی (آیا ارتودنسی در زمان کوتاه امکان پذیر است؟)

برای ساخت فضانگهدار ثابت دندانپزشک باید از دهان کودک قالب گیری کند.

فضانگهدارهای ثابت از نظر شکل بسیار متنوع هستند و هریک در موارد خاصی بسته به شرایط بیمار تجویز می شوند.

فضانگهدار متحرک که قطعه ای پلاستیکی و معمولا دارای چند دندان مصنوعی جهت جایگزینی دندان های شیری از دست رفته است.

این وسیله باید هنگام غذا خوردن از دهان خارج شود.

کودک به راحتی می تواند آن را بردارد و دوباره در دهان قرار دهد.

برای ساخت فضانگهدار متحرک هم دندانپزشک باید از دهان کودک قالب گیری کند.

این وسیله در کودکان بزرگتر کاربرد دارد که چند دندان شیری را از دست داده اند.

این کودکان می توانند از دستگاه به درستی نگهداری کنند.

با توجه به سن کودک معمولا متخصص دندانپزشکی کودکان ساخت و تحویل فضانگهدارها را بر عهده دارد.

طول مدت درمان با فضانگهدار چقدر است؟

مدت زمانی که کودک باید از این دستگاه ها استفاده کند طبق نظر دندانپزشک مشخص می شود و وابسته به زمان رویش دندان های دایمی زیرین است.

هرچه این دندان های دایمی زودتر برویند طبعا فضانگهدار زودتر برداشته خواهد شد.

 


روزهای اول کابرد فضا نگهدار چگونه است؟

ممکن است اطراف فضانگهدار ثابت اندکی التهاب و ناراحتی ایجاد شود که مختصر و موقتی است.

همچنین کودک در ابتدا احساس وجود یک جسم خارجی در دهان را خواهد داشت.

فضانگهدارهای متحرک حجیم تر و بزرگتر از انواع ثابت هستند.

این دستگاه ها ممکن است در روزهای اول تا حدی در صحبت کردن کودک تغییر ایجاد کنند.

 


نحوه نگهداری از فضانگهدار چگونه است؟

نگهداری این دستگاه ها آسان است. کودک نباید با دست یا زبان خود با فضانگهدار بازی کند یا به آن آسیب برساند.

در مورد فضانگهدارهای متحرک با توجه به شباهت آن ها با پلاک متحرک ارتودنسی باید از دستورات نگهداری از دستگاه ارتودنسی متحرک بهره برد.

به هرحال این دستگاه ها باید به شکل دوره ای توسط دندانپزشک متخصص کودکان تحت کنترل و نظارت قرار داشته باشند.

اگر برای کاربرد فضانگهدار دیر شده باشد چه راه حل دیگری وجود دارد؟

اگر به علت مراجعه دیرهنگام فضای دندان شیری از دست رفته توسط دندان های مجاور پر شده باشد دیگر فضانگهدار کاربردی ندارد.

در این شرایط از دستگاه دیگری موسوم به فضا ساز استفاده می شود.

این دستگاه شباهت زیادی به فضانگهدار دارد ولی در ناحیه دندان از دست رفته دارای فنر است.

این فنر با اعمال نیرو به دندان های مجاور آنها را جابجا کرده و فضای مورد نیاز را مجددا ایجاد می کند.

فضاسازها هم می توانند ثابت یا متحرک باشند.

پس از ایجاد فضای مورد نیاز می توان همین دستگاه فضاساز را به صورت غیرفعال و به عنوان فضانگهدار استفاده کرد.

در صورتی که فضای دندان دایمی از دست رفته باشد و با روش های فوق به دست نیاید ، احتمالا بیمار در سنین بالاتر نیاز به درمان ارتودنسی ثابت خواهد داشت.

ثبت نظرات و دیدگاه های ارزشمندتان مشوق ما برای ارائه مطالب جدید در زمینه دندانپزشکی خواهد بود.

دکتر برهمن سبزواری متخصص ارتودنسی مفتخر است راهنمای شما برای درمانی مطلوب و موثر باشد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

پاسخگوی شما ۱۵ الی ۲۰:۳۰

telegram
دریافت نوبت دریافت نوبت چت آنلاین تماس با ما واتس اپ