دندان نهفته

دندان نهفته

دندان نهفته یکی از نگرانی های بیماران ارتودنسی است. وقتی به یک “دندان نهفته” می گوییم که در دوره زمانی طبیعی خود در دهان رویش نیابد. به عبارت دیگر زمان رویش آن گذشته ولی در داخل فک باقی مانده باشد.

در برخی شرایط تنها بخشی از دندان در دهان می روید و مابقی آن در لثه مدفون باقی می ماند که به این دندان “نیمه نهفته” می گویند. اصطلاح دندان “رویش نیافته” با دندان نهفته متفاوت است و به دندانی اطلاق می گردد که درون فک باقی مانده و هنوز به داخل دهان نروییده است ولی زمان طبیعی رویش آن پایان نیافته و بنابراین شانس و احتمال رویش طبیعی در آینده را دارد.

انواع نهفتگی در دندانها

انواع نهفتگی دندانی :

نهفتگی دندان می تواند در نسج سخت (استخوان) یا نسج نرم (لثه) باشد. در نهفتگی نسج سخت، دندان بطور عمیق در استخوان مدفون شده و دورتادور آن را استخوان احاطه کرده است.

در نهفتگی نسج نرم معمولا تاج دندان از استخوان بیرون آمده ولی توسط لایه ای از نسج نرم پوشیده شده است. دندان های نهفته را می توان بر اساس عمق نهفتگی و زاویه قرارگیری در فک نیز دسته بندی کرد: مانند دندان افقی یا عمودی یا مایل.

شماتیک دندانهای نهفته

شایع ترین دندان های نهفته کدام هستند؟

معمولا دندان های آسیای بزرگ شماره سه که به دندان عقل موسوم هستند بیشترین احتمال نهفتگی را دارند.

هر فرد طبیعی معمولا ۳۲ دندان دایمی دارد که آخرین آنها دندان های عقل (Wisdom Tooth) هستند. این دندان ها در بخش عقب دهان و در انتهای همه دندان ها می رویند. سن رویش آنها معمولا از ۱۸ تا ۲۵ سالگی متغیر است. هر چند پس از بیست سالگی شانس کمتری برای رویش دارند و باید جراحی آنها را مدنظر داشت. علت نامیدن آنها به عنوان دندان عقل هم زمان رویش آنهاست که مصادف با بلوغ و ثبات عقلی فرد است.

در برخی افراد همه یا چند دندان عقل غایب یا نهفته است. صرف نظر از دندان های عقل، دندان های نیش بالا و در مرحله بعدی دومین آسیاهای کوچک پایین شایع ترین دندان های نهفته هستند. این دندانها آخرین دندان های دایمی رویش یافته در دهان هستند و بنابراین در صورت کمبود فضا در قوس دندانی بناچار نهفته می مانند.

نهفتگی دندان

علت نهفتگی دندان ها چیست؟

نهفته شدن دندان ها علل متنوعی دارد : کمبود فضا در قوس دندانی، مسیر رویشی نامناسب دندان و سفت بودن بافت های مسیر رویش دندان. از دست رفتن زودهنگام دندان های شیری در کودکان به علت برهم زدن نظم و ترتیب رویش دندان های دایمی می تواند منجر به کمبود فضا در قوس دندانی شود و زمینه ساز نهفتگی دندان گردد. دندان های نیش بالا معمولا مسیر رویشی طولانی را طی می کنند تا در دهان نمایان گردند بنابراین شانس بیشتری برای نهفتگی دارند. در صورتیکه دندان های نیش بالا در سمت بیرون (گونه) نهفته شوند علت عمده آن کمبود فضا در قوس دندانی است، ولی نهفتگی در سمت داخل (کام) به علت مسیر رویشی غلط دندان نیش است.

تشخیص دندان نهفته:

با شمردن دندان های بیمار می توان حدس زد کدام دندان نهفته است اما تشخیص دقیق و قطعی آن با تهیه تصویر رادیوگرافی از فک بیمار انجام می شود.

Latent teeth

درمان دندان نهفته:

در صورتیکه دندان نهفته، دندان عقل باشد معمولا به بیمار پیشنهاد می شود تا دندان با جراحی خارج گردد، زیرا کاربردی برای بیمار نخواهد داشت. در مورد سایر دندان های نهفته، شرایط بیمار تعیین کننده درمان پیشنهادی است.

شایع ترین و مهمترین دندانهای نهفته (بجز دندان های عقل) نیش های بالا هستند که عدم رویش آنها می تواند عوارض مهمی از نظر نظم دندان ها و ظاهر بیمار ایجاد کند و درمان ارتودنسی ثابت را با چالش جدی روبرو نماید. بنابراین تصمیم گیری برای نگه داشتن و بیرون آوردن تدریجی آنها یا جراحی و دور انداختن دندان های نیش بالا اهمیتی مضاعف دارد. این دندان ها معمولا در سن ۱۱ تا ۱۳ سالگی در دهان ظاهر می شوند.

بیشتر بدانید :  مسواک خوب چه مسواکی است؟

اگر دندان نیش بالا نهفته باشد و زاویه و موقعیت مناسبی داشته باشد و بیمار نیز از نظر سن و وضعیت سلامت عمومی امکان جراحی را داشته باشد و همچنین فضا در قوس دندانی کافی باشد، اولین گزینه درمانی، بیرون کشیدن دندان به سمت قوس دندانی با کمک ارتودنسی است تا در نهایت در موقعیت طبیعی خود قرار گیرد. در این روش درمانی پس از آغاز درمان ارتودنسی ثابت، بافت های سطح دندان نهفته با جراحی برداشته شده تا تاج دندان نمایان شود. با چسباندن براکت (نگین) ارتودنسی به دندان و اعمال نیروی کششی دندان نهفته به تدریج بیرون می آید.

https://drsabzevari.com/2020/04/08/%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D9%86%D9%87%D9%81%D8%AA%D9%87/

با توجه به اینکه باقی ماندن دندان دایمی فرد نسبت به کاشتن دندان (ایمپلنت) ارجح است تا حد امکان باید تلاش شود تا دندان مورد نظر را به قوس دندانی هدایت کرد. در صورتیکه بیمار به علت بی نظمی دندانی نیاز به درمان ارتودنسی همراه با کشیدن دندان داشته باشد و همزمان دچار نهفتگی دندان هم باشد گاهی می توان دندان نهفته را به عنوان یکی از دندان های مورد نظر برای کشیدن درنظر گرفت.

اهمیت درمان :

با توجه به عوارض بالقوه دندان های نهفته برای بیمار، تعیین تکلیف آنها حیاتی است. البته با افزایش سن فرد، جراحی این دندان ها مشکل تر خواهد شد. زیرا انعطاف پذیری استخوان فک کاهش یافته، شانس جوش خوردن آنها به استخوان افزایش می یابد. همچنین با ابتلا تدریجی بیمار به انواع بیماری ها مانند فشار خون، بیماری قند و … خطر جراحی بیشتر می شود.بنابراین اگر دندان نهفته ای دارید که پزشکتان دستور خارج کردن آن را داده است، جراحی را به تعویق  نیاندازید. این دندان می تواند در آینده زمینه ساز ایجاد کیست دندانی یا تومور فکی شود.

آسیب به ریشه دندان های مجاور، افزایش خطر شکستگی استخوان فک و … از عوارض دیگر آن است.

به گفته دکتر برهمن سبزواری متخصص ارتودنسی در مشهد ، اگر سن بیمار بیش از ۴۰ سال بوده و دچار دندان نهفته بدون علایم بالینی و رادیوگرافی باشد و این دندان بطور عمیق در استخوان مدفون شده باشد، جراحی خارج کردن دندان پیشنهاد نمی شود. تنها توصیه، انجام رادیوگرافی سالیانه برای اطمینان از حفظ وضع موجود است.

https://drsabzevari.com/2020/04/08/%D8%AF%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D9%86%D9%87%D9%81%D8%AA%D9%87/

عوارض دندان های نهفته و نیمه نهفته :

دندان های عقل نیمه نهفته می توانند باعث پوسیدگی و بیماری لثه در دندان های مجاور شوند. گاهی اوقات منشاء دردهای دندانی یا دردهای عصبی صورت، دندان نهفته است. این دندان ها می توانند با فشار به ریشه دندان های دیگر منجر به تحلیل ریشه شوند. همچنین می توانند دندان ها را جابجا نموده و بی نظمی دندانی ایجاد نمایند.

استخوان فک پایین به علت نهفتگی دندان ضعیف شده و در برابر ضربات آسیب پذیرتر و شکننده تر می شود. دندان های نهفته می توانند از علل بروز مشکلات مفصل فکی باشند. گاهی این دندان ها ساخت دست دندان را برای بیماران مسن دشوار می کنند.

شاید مهمترین و جدی ترین خطر بالقوه دندان های نهفته، احتمال بروز کیست یا تومور فکی در مجاورت آنها باشد.

این موارد می توانند سلامتی و شاید حیات بیمار را در معرض تهدید قرار می دهد. لازمه درمان برخی از این کیست ها یا تومورها، برداشتن و حذف بخش بزرگی از فک بیمار است. برخی از متخصصین ارتودنسی پس از پایان درمان ارتودنسی ثابت به بیماران خود توصیه می کنند تا دندان های عقل خود را خارج نمایند تا در آینده تاثیری بر نظم و ترتیب دندانها نداشته باشد.

 

ثبت نظرات و دیدگاه های ارزشمندتان مشوق ما برای ارائه مطالب جدید در زمینه دندانپزشکی خواهد بود.

دکتر برهمن سبزواری متخصص ارتودنسی مفتخر است راهنمای شما برای درمانی مطلوب و موثر باشد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

پاسخگوی شما ۱۵ الی ۲۰:۳۰

telegram
دریافت نوبت دریافت نوبت چت آنلاین تماس با ما واتس اپ