ارتودنسی ثابت یکی از رایج‌ترین روش‌های درمان ناهنجاری‌های دندانی است که در آن براکت‌ها و سیم‌های مخصوص به دندان‌ها متصل شده و تا پایان درمان در جای خود باقی می‌مانند. این روش به دلیل تأثیرگذاری بالا و کنترل دقیق روی دندان‌ها، در بسیاری از موارد نسبت به ارتودنسی متحرک ارجحیت دارد. در ادامه، انواع مختلف ارتودنسی ثابت را بررسی کرده و مزایا و معایب هرکدام را معرفی می‌کنیم:
1. ارتودنسی ثابت فلزی
این نوع ارتودنسی متداول‌ترین و مقاوم‌ترین روش درمانی است. براکت‌های فلزی از جنس استیل ضدزنگ ساخته شده و با کمک سیم‌های ارتودنسی به یکدیگر متصل می‌شوند. اگرچه این نوع ارتودنسی کاملاً مشخص است، اما تأثیرگذاری بالایی دارد و برای اصلاح ناهنجاری‌های پیچیده دندانی استفاده می‌شود.
مزایا:
- مقاوم و بادوام
- تأثیرگذاری بالا در اصلاح مشکلات پیچیده دندانی
- هزینه کمتر نسبت به سایر روش‌های ارتودنسی ثابت
معایب:
- ظاهر قابل‌مشاهده و جلب توجه
- ممکن است در ابتدا باعث تحریک لثه و گونه شود
- نیاز به رعایت بهداشت دهان و دندان دقیق‌تر دارد
مناسب برای:
- ناهنجاری‌های شدید دندانی و فکی
- نامرتبی‌های قابل‌توجه دندان‌ها
- بیمارانی که به دنبال یک روش مؤثر با هزینه کمتر هستند
2. ارتودنسی ثابت سرامیکی
براکت‌های سرامیکی از موادی شفاف یا همرنگ دندان ساخته می‌شوند که ظاهری نامحسوس‌تر نسبت به مدل فلزی دارند. این نوع ارتودنسی برای افرادی که به دنبال گزینه‌ای کمتر جلب توجه‌کننده هستند، مناسب است. با این حال، براکت‌های سرامیکی نسبت به نوع فلزی شکننده‌تر بوده و نیاز به مراقبت بیشتری دارند.
مزایا:
- ظاهر زیباتر و کمتر جلب توجه می‌کند
- تأثیر مشابه ارتودنسی فلزی
معایب:
- شکننده‌تر و نیاز به مراقبت بیشتر
- هزینه بالاتر نسبت به ارتودنسی فلزی
- ممکن است سریع‌تر تغییر رنگ دهد
مناسب برای:
- افرادی که از نظر زیبایی‌شناختی نگران دیده شدن براکت‌ها هستند
- بیمارانی که مشکلات متوسط تا شدید دندانی دارند
- افرادی که حاضر به پرداخت هزینه بالاتر برای حفظ زیبایی هستند
3. ارتودنسی ثابت لینگوال (پشت دندانی)
در این روش، براکت‌ها به پشت دندان‌ها (سمت زبانی) چسبانده می‌شوند و از دید پنهان می‌مانند. ارتودنسی لینگوال برای افرادی که به دنبال راه‌حلی کاملاً نامرئی هستند، مناسب است. با این حال، به دلیل تماس مداوم با زبان، ممکن است در اوایل درمان باعث ناراحتی و دشواری در صحبت کردن شود.
مزایا:
- کاملاً نامرئی
- تأثیر مشابه سایر روش‌های ارتودنسی ثابت
معایب:
- هزینه بالاتر نسبت به سایر روش‌ها
- ممکن است در ابتدا باعث ناراحتی و مشکلات در گفتار شود
- تنظیم و نگهداری سخت‌تر از سایر روش‌ها
مناسب برای:
- افرادی که به دلایل شغلی یا اجتماعی نمی‌خواهند براکت‌هایشان دیده شود
- بیمارانی که مشکلات متوسط تا شدید دندانی دارند
- افرادی که حاضر به تحمل سختی‌های اولیه در گفتار و هزینه بیشتر هستند
4. ارتودنسی ثابت دیمون (خود لیگاچور)
در ارتودنسی دیمون، از براکت‌های مخصوصی استفاده می‌شود که دارای یک مکانیزم خودکار برای تنظیم سیم ارتودنسی هستند. این روش نیاز به کش‌های لیگاچور (بندهای لاستیکی) را حذف کرده و اصطکاک کمتری بین سیم و براکت ایجاد می‌کند، که منجر به حرکت راحت‌تر دندان‌ها و کاهش زمان درمان می‌شود.
مزایا:
- کاهش زمان درمان نسبت به روش‌های سنتی
- درد و فشار کمتر روی دندان‌ها
- نیاز کمتر به مراجعات مکرر به متخصص ارتودنسی
معایب:
- هزینه بالاتر از روش‌های سنتی
- تنوع کمتر در انتخاب رنگ براکت‌ها
مناسب برای:
- بیمارانی که به دنبال کاهش مدت زمان درمان هستند
- افرادی که تمایل دارند درد و ناراحتی کمتری در طول درمان داشته باشند
- کسانی که به دنبال یک روش با مراجعات کمتر به متخصص هستند
رایج ترین ارتودنسی
رایج‌ترین روش ارتودنسی ثابت، ارتودنسی فلزی است. این روش به دلیل مقاومت بالا، هزینه مناسب و تأثیرگذاری قوی در اصلاح ناهنجاری‌های شدید دندانی، بیشترین استفاده را دارد.
پس از آن:
- ارتودنسی سرامیکی محبوبیت بالایی دارد، مخصوصاً در بین بزرگسالانی که به دنبال ظاهری نامحسوس‌تر هستند.
- ارتودنسی دیمون به دلیل کاهش زمان درمان و نیاز کمتر به مراجعات مکرر، در حال کسب محبوبیت بیشتری است.
- ارتودنسی لینگوال کمترین میزان استفاده را دارد، زیرا هزینه بالاتری دارد و باعث ناراحتی بیشتری در گفتار می‌شود.
انتخاب نوع مناسب ارتودنسی ثابت بستگی به شرایط دندان‌ها، نیازهای زیبایی‌شناختی و ترجیحات بیمار دارد. برای تصمیم‌گیری بهتر، مشورت با متخصص ارتودنسی ضروری است تا بهترین گزینه متناسب با شرایط هر فرد انتخاب شود.
