اورژانس حین درمان ارتودنسی ثابت

اگرچه اورژانس ارتودنسی واقعی بسیار نادر است ولی در طی دوره درمانی ممکن است شما با براکتهای لق شده یا شکسته مواجه شوید یا امکان دارد سیمهای ارتودنسی بر روی قوس دندانی بچرخند و باعث تحریک و آزار بافت لب یا گونه شما شوند. در صورتی که اقدامات حین درمان ارتودنسی را رعایت کنید معمولا با مشکلی حین درمان مواجه نخواهید شد.

در این ویدئو دکتر برهمن سبزواری، درباره مشکلاتی که ممکن است حین درمان ارتودنسی ثابت رخ دهد و کنترل آنها صحبت میکنند:

اگر بیمار با مشکلی روبرو شود که نتواند آن را در منزل برطرف کند باید با مطب متخصص ارتودنسی تماس بگیرد. تیم ارتودنسی قادر است تا با راهنمایی های لازم، به بیمار در حل مشکل ارتودنسی کمک کند. در صورت مؤثر نبودن این روش، باید زمان مناسبی برای ویزیت تعیین گردد و مشکل در مطب برطرف شود. مشاهده ویدیوهای آموزشی در وبسایت مطب نیز به حل مشکلات ارتودنسی کمک خواهد کرد.به گفته دکتر برهمن سبزواری متخصص ارتودنسی در مشهد ، اگر در مسافرت و خارج از شهر خود به سر می برید می توانید از راهنمای تلفن ۱۱۸ آدرس نزدیکترین مطب تخصصی ارتودنسی را یافته و برای حل مشکل به آنجا مراجعه نمایید.

انواع اورژانس ارتودنسی

در ادامه لیستی از شایع ترین انواع اورژانس ارتودنسی و نحوه برطرف کردن آنها در منزل، ارائه می گردد :

شکستن یا لق شدن براکت (نگین) ارتودنسی

ممکن است براکت ارتودنسی از دندان جدا شده یا لق شود این حالت را اصطلاحا “شکستن براکت” می نامند. این مشکل اغلب در اثر بازی کردن با دستگاه ارتودنسی یا خوردن غذاهای سخت و چسبنده ایجاد می شود و یک اورژانس ارتودنسی محسوب نمی گردد مگر اینکه با درد و ناراحتی همراه باشد.

• اگر براکت همچنان  به سیم ارتودنسی متصل است آن را به حال خود رها کنید و فقط در صورت نیاز روی آنرا با موم مخصوص ارتودنسی بپوشانید.
• اگر براکت کاملا جدا و خارج شده است آنرا در اولین نوبت ویزیت به مطب ارتودنسی ببرید، در برخی موارد به خصوص براکت های خاص مانند براکت های سرامیکی یا دیمون، نگهداشتن براکت جدا شده خیلی مهم است.
• از تماس کشها و دستگاههای ارتودنسی خارج دهانی با براکت لق شده پرهیز کنید.
• در صورت امکان با مطب تماس بگیرید تا یک جلسه جهت چسباندن براکت قبلی یا براکت جدید تعیین نمایند.
• مراقب باشید تا طی درمان، براکتها شکسته یا جدا نشوند زیرا علاوه بر افزایش مدت کلی درمان ارتودنسی، هزینه اضافه ای برای چسباندن براکت و نیز هزینه مازادی بابت طولانی تر شدن درمان ارتودنسی،  به هزینه اولیه ارتودنسی افزوده خواهد شد.

لق شدن بند ارتودنسی

منظور از بند ارتودنسی حلقه های فلزی است که مانند انگشتر دندان های آسیای بزرگ را در بر می گیرند و معمولا عقب ترین بخش دستگاه ارتودنسی ثابت در دهان هستند. علت لق شدن بند ارتودنسی می تواند  خوردن غذاهای سخت یا چسبنده باشد. 

این حالت معمولا اورژانس ارتودنسی محسوب نمی شود مگر اینکه برای بیمار درد و ناراحتی ایجاد کند. در این شرایط سعی کنید از تماس کش یا الاستیک ارتودنسی یا دستگاه ارتودنسی خارج دهانی (مانند هدگیر) با بند لق شده خودداری کنید.

اگر بند لق شده همچنان به سیم ارتودنسی متصل است معمولا لقی مختصری خواهد داشت. هر زمان احساس کردید بند ارتودنسی شما لق شده است به مطب متخصص ارتودنسی اطلاع دهید زیرا بند لق شده در بلندمدت ممکن است باعث پوسیدگی دندان شما شود. می توانید با مطب متخصص ارتودنسی تماس بگیرید تا در صورت نیاز یک جلسه فوق العاده برای چسباندن بند تعیین شود و یا در جلسه بعدی ارتودنسی در صورتی که متخصص ارتودنسی صلاح بداند، بند چسبانده شود.

در شرایطی که بند کاملا از روی دندان خارج و جدا شده است بهتر است با مطب برای تعیین نزدیکترین زمان ویزیت تماس گرفت زیرا فضای بند ظرف چند روز بسته خواهد شد و در صورت وقفه در چسباندن بند در روزهای اول، برای چسباندن مجدد آن نیاز به قراردادن دوباره کشهای بین دندانی (سپراتورها یا جداکننده ها) و  دو جلسه ویزیت ارتودنسی است. بخاطر داشته باشید که حتما در جلسه ویزیت خود، بند جدا شده را همراه خود بیاورید.

ناراحتی و حساسیت دندانها 

ممکن است دندانها پس از اولین جلسه ارتودنسی یا جلسات فعال سازی دستگاه ارتودنسی، اندکی دردناک شوند.

این ناراحتی معمولا محدود به ۲۴ تا ۷۲ ساعت اول پس از ویزیت ارتودنسی است و پس از آن دندانها خودبه خود و به تدریج بهبود می یابند.

مصرف یک رژیم غذایی نرم می تواند مفید باشد. در صورت نیاز می توانید از مسکن های ملایم مانند بروفن یا استامینوفن معمولی استفاده کنید.

( روزهای اول درمان ارتودنسی )

زخم و آسیب در داخل دهان 

این مورد می تواند یک نوع اورژانس ارتودنسی محسوب گردد. در طی هفته های نخست درمان ارتودنسی ثابت، شما ممکن است با آزردگی یا زخمهایی بر روی مخاط دهان بویژه سطح داخلی لب یا گونه مواجه شوید؛ زیرا این بافتها آمادگی لازم برای مواجهه و تطابق با براکتهای ارتودنسی را ندارند. در اثر گذشت زمان این بافتها به تدریج مقاومتر خواهند شد و پس از آن دیگر زخمی در داخل دهان ایجاد نمی شود. برای تسکین این ناراحتی ها و کاهش تماس مخاط دهان با سطوح دستگاه ارتودنسی ثابت، می توانید به میزان اندکی موم ارتودنسی یا آدامس بدون قند بر روی براکتها در ناحیه مجاور زخم قرار دهید. با این کار تحریک بافت نرم لب و گونه را کاهش می یابد. ظرف چند روز آزردگی کمتر شده و معمولا پس از یک هفته زخم کاملا بهبود می یابد. در طی این دوره باید از مصرف مواد غذایی محرک مانند غذاهای داغ، تند یا ترش اجتناب نمایید.
کاربرد دهانشویه ها یا ژل های “ضد آفت دهانی” به علت داشتن مواد بی حس کننده و نیز ایجاد پوشش بر روی زخمهای دهانی، به ویژه قبل از صرف غذا کمک کننده است. اگر با این روشها زخم بهبود پیدا نکرد یا بدتر شد با مطب متخصص ارتودنسی تماس بگیرید.

خارج شدن انتهای سیم ارتودنسی از دستگاه 

برخی از سیمهای ارتودنسی بویژه در مراحل اولیه درمان بسیار انعطاف پذیر هستند. این امکان وجود دارد که از روی براکت (نگین) های ارتودنسی بلغزند و خارج شوند. با رعایت رژیم غذایی توصیه شده توسط متخصص ارتودنسی، احتمال بروز این مشکل به حداقل خواهد رسید.

اگر انتهای سیم از داخل دستگاه خارج شد سعی کنید با یک پنس یا موچین، سیم را به محل قبلی خود برگردانید. در صورت ضرورت، یک قطعه موم ارتودنسی بر روی سیم قرار داده و با مطب تخصصی ارتودنسی تماس بگیرید.

بیرون زدن سیم لیگاچور اطراف براکتها 

گاهی سیمهای فلزی نرم و نازک (سیم لیگاچور) برای بستن سیم اصلی ارتودنسی بر روی براکتها بکار می رود. ممکن است طی غذا خوردن یا مسواک زدن این سیمهای فلزی به صورت اتفاقی تغییر شکل داده و انتهای آن بیرون بیاید.

در نتیجه باعث آزردگی لب یا گونه شود. شما می توانید سیم بیرون زده را با کمک مداد پاک کن گوش پاک کن ، به جای خود برگردانید.

راه حل دیگر چیدن انتهای سیم بیرون زده با سیم چین یا ناخن گیر است. اگر موفق نشدید یک قطعه موم ارتودنسی بر روی سیم بیرون زده بگذارید و یا با مطب متخصص ارتودنسی تماس بگیرید.

گم شدن کش دور براکت (O-RING) 

اغلب در صورت مفقود شدن یک یا دو عدد از کشهای اطراف براکتها، مشکلی ایجاد نمی گردد و شما می توانید تا جلسه ویزیت بعدی صبر کنید تا کش جایگزین شود. در صورت گم شدن یا درآمدن تعداد بیشتری از کشها، باید با مطب متخصص ارتودنسی برای تعیین وقت تماس بگیرید.

عدم تطابق هدگیر یا سایر دستگاههای ارتودنسی 

در صورت بروز این مشکلات بهتر است با مطب تماس گرفته شود و جلسه ویزیت نزدیکتری تعیین شود. تا حد امکان نباید از دستگاه هدگیر یا سایر دستگاهها تا زمان برطرف شدن مشکل استفاده نمود.

تصادف یا ضربه به دندانها 

اگر طی درمان ارتودنسی سانحه یا تصادفی رخ دهد که به ناحیه فک و دندانها نیز آسیب رسیده باشد، باید در اولین فرصت با دندانپزشک یا متخصص ارتودنسی تماس گرفته شود.

دکتر برهمن سبزواری به بیماران خود پیشنهاد می کند که در طی درمان ارتودنسی ثابت از ورزشهای پرخطر مانند ورزشهای رزمی و … دوری کنند تا دندانها در معرض ضربه یا آسیب قرار نگیرند. با انجام این ملاحظات، احتمال بروز اورژانس ارتودنسی طی درمان به حداقل می رسد.

ثبت نظرات و دیدگاه های ارزشمندتان مشوق ما برای ارائه مطالب جدید در زمینه دندانپزشکی خواهد بود.

دکتر برهمن سبزواری متخصص ارتودنسی مفتخر است راهنمای شما برای درمانی مطلوب و موثر باشد.